Zelfsturing en organisatiegrootte

In elke fase van zelfsturing zijn de stappen die je zet afhankelijk van de organisatiegrootte. Laat dit geen excuus zijn om er wel of niet mee te beginnen, maar zorg er wel voor dat je tools en oplossingen kiest die passen bij het probleem dat je probeert aan te pakken.

We maken een onderscheid tussen volgende groepsgroottes:

• Tot 15 mensen: wees geen eikel (m/v)
• 15-30 mensen: geen managers, geen functies
• 30-150 mensen: een systeem voor gelijkwaardig organiseren
• Meer dan 150 mensen: de grootzakelijke wereld

De grens van 15 en 150 komt uit research van Dunbar en wordt ook wel Dunbar’s number genoemd. Bovenstaand is een voorgesteld, cognitief limiet voor het aantal mensen waarmee men stabiele sociale relaties kan onderhouden. Dunbar deelt dit op in:

• 5 – Dierbaren
• 15 – Goede vrienden
• 50 – Vrienden
• 150 – Waardevolle contacten
• 500 – Bekenden
• 1500 – Aantal mensen die je kunt herkennen

De 15-30-groep die wij extra aanbrengen is wetenschappelijk gezien een lastig getal, het komt niet overeen met Dunbar’s number. Het is echter voor veel organisaties wel een ervaren limiet. Dit lijkt sterke correlatie te hebben met het werk van Mark Granovetter, die praat over sterke en zwakke verbindingen in sociale netwerken. Waar Granovetter de grens van 150 ook herkent voor zogenaamde weak ties, geeft hij geen groepslimiet aan de strong ties. Wij merken dat er bij meerdere organisaties iets veranderde bij 25 en 30 mensen. We hadden met een groep van deze grootte andere systemen nodig om succesvol zelfsturend samen te kunnen werken.

Het onderzoek van zowel Dunbar als Granovetter is gedaan voor het ontstaan en gebruik van het internet. Ik heb hierover met meerdere experts gesproken en die vragen zich af of internet de groepsgrootte niet oprekt. Als we kijken naar de praktijk zien we veel bedrijven die Holacracy zijn gaan gebruiken bij de overgang van 15 tot 25 mensen. De 15 naar 30-fase die we hebben toegevoegd rekt de noodzaak voor Holacracy wellicht nog even op, maar de genoemde groepsgrootte is dus niet statisch. Kijk vooral naar de problemen of bottlenecks die je ervaart en selecteer daar je oplossingen bij.