Long-term review reMarkable 2: kopen of niet?

Lees je onze verhalen graag? Meld je dan nu aan voor Marks nieuwsbrief vol verhalen die jou en je onderneming helpen groeien. 

Nooit eerder deed ik zo lang over een aankoopbeslissing. Het begon in 2016 met een crowdfunding waarin de reMarkable werd aangekondigd. Een prachtige, dunne e-reader, waarop je kunt schrijven alsof je op papier schrijft. Ik was sceptisch en de reviews waren duidelijk: mooie hardware, matige software. Toch kreeg ik ‘m niet uit mijn hoofd. En toen werd in maart 2020 de reMarkable 2 aangekondigd. Als gadgetman hield ik het lang vol, maar uiteindelijk ben ik toch gezwicht: na een tijdje lag het apparaat op mijn deurmat.

Ik kan deze review heel kort maken: lezen en aantekeningen maken op het apparaat is top. De rest is waardeloos. En met die aantekeningen kun je eigenlijk niets. Ondanks dat gebruik ik het apparaat al bijna een jaar, waarom? Om dat uit te leggen heb ik wat meer woorden nodig. Denk je erover om de reMarkable 2 te kopen, bijvoorbeeld om stukken voor het werk te lezen of aantekeningen te maken tijdens meetings? Lees dan even verder.

De onboarding

Nieuwe software en hardware moet je leren gebruiken. reMarkable probeert dat proces zo prettig mogelijk te maken. Dat noem je ook wel user onboarding. Daarover kan ik heel kort zijn: zelden heb ik de onboarding zo goed ervaren als bij reMarkable. Het voelt echt als een warm bad totdat alles is ingesteld. Maar als dat zover is, kom je in een lege omgeving terecht. Een gemiste kans. Alleen al een uitleg-PDF van de reMarkable 2 waarin je stap voor stap leert wat het apparaat kan, zou een enorme – én eenvoudige – verbetering zijn. Maar dat is niet het vervelendste, dat punt bereik je op het moment dat je iets te lezen op het lege apparaat wilt zetten.

Iets te lezen op de reMarkable 2 zetten

Geen boekenwinkel, geen Pocket

Ik had ooit een Kobo e-reader, die is inmiddels geconfisqueerd door mijn eega. De Kobo heeft twee dingen die heel prettig zijn. Ten eerste: een boekenwinkel. Zo koop je eenvoudig boeken die gelijk op het apparaat staan. Ten tweede heeft deze e-reader een koppeling met Pocket. Pocket maakt van een webpagina of online artikel een prettig leesbaar formaat en zet dat je dan op je Kobo.

reMarkable heeft beide opties… niet.

PDF uploaden via je smartphone

We leven anno 2022 in de cloud, dus wellicht is er een app die je verder kan helpen om een tekst op de reMarkable 2 te zetten. Die app heeft reMarkable, maar het enige wat je daarmee kunt is een PDF van je telefoon overzetten naar de reMarkable 2. Wat is het hier jammer dat je niet gewoon een url kunt toevoegen, een link die de reMarkable vertaalt naar een op het apparaat leesbare tekst.

Ik heb superweinig PDF’s op mijn telefoon staan, dus ik besluit verder te zoeken: ik log in op de website.

Via de website

Op de website kan ik vast wel een PDF uploaden. Helaas, dat blijkt niet mogelijk. Wel kom ik hier software tegen die ik op mijn computer kan installeren en – jawel – een browserplugin. Die maakt van een websitetekst een reMarkable-waardig artikel, toch?

De browserplugin

Vol goede moed koppel ik de browserplugin aan mijn reMarkable-account. Ik klik op de plugin en de pagina verschijnt inderdaad gelijk op mijn nieuwe gadget. Alleen de plaatjes ontbreken. Ik probeer een andere pagina, die wordt leeg doorgegeven. Ik besluit een stuk tekst te selecteren zodat alleen deze selectie de weg naar de reMarkable vindt, maar de plugin negeert de geselecteerde tekst. Na een aantal updates is de plugin gelukkig beter geworden, maar het gaat nog te vaak fout. En, reMarkable, mag er alsjeblieft een ‘bewaar geselecteerde tekst en afbeeldingen op je reMarkable’-optie bij?

Mijn laatste hoop is gevestigd op iets uit wat ik nog ken van vroeger. Een Windows-applicatie van reMarkable die je installeert op je computer.

De Windows-software

Nadat de installatie klaar is, krijg ik een interface voor mijn neus die nagenoeg hetzelfde is als die van de reMarkable-reader zelf. Eindelijk kan ik PDF- en e-bookbestanden uploaden. Maar wat blijkt: al mijn officieel verkregen e-books zijn niet leesbaar. Die zijn beveiligd met DRM-software en reMarkable kan daar niet mee omgaan.

In mijn handen heb ik een heel mooie, heel dure e-reader waar ik anno 2022 slechts PDF’s op kan zetten via een stuk software op de computer…

Een update: Google Drive-, Dropbox- en OneDrive-support

Dan komt er een update en die introduceert support voor Google Drive, Dropbox en OneDrive. Ik test de Google Drive-integratie en ik moet reMarkable toegang geven tot al mijn Drive-bestanden. Dit blijft spannend, wat zou het fijn zijn als ik kan zeggen dat een applicatie slecht bij één map kan. Ik besluit reMarkable toegang te geven tot een testomgeving van mijn Drive.

Na het online instellen van de integratie krijg ik op mijn reMarkable een nieuwe Google Drive-map. Daar kan ik bestanden selecteren, maar niet openen. Daarvoor moet ik het bestand kopiëren naar de reMarkable. Edits die ik in dit gecombineerde bestand maak, gaan niet terug naar mijn originele Drive-bestand. Er ontstaat een kopie van het bestand, in reMarkable-format met mijn aantekeningen in de reMarkable. Die kopie moet ik daarna handmatig uploaden naar Google Drive om ‘m beschikbaar te maken voor anderen. Dit is exact wat je niet wilt. De cloud is bedoeld om samen te werken aan één bestand. Niet om individueel te werken aan een kopie van een bestand.

Niet ideaal, maar goed. Er staan – eindelijk – bestanden op mijn reMarkable 2. Wat kan ik er nu mee?

De pen en aantekeningen maken in documenten

Er is één ding dat de reMarkable bijzonder maakt. De pen die erbij zit. Die kan ik namelijk niet alleen gebruiken als pen, ik kan ‘m ook gebruiken als gum, potlood, fineliner, penseel, markeerstift en zelfs als kalligrafeerpen. Die pen kost je overigens wel € 130, of de helft van dat bedrag als je het gum-deel niet wilt hebben. Het niet hebben van het gum-deel is aan te raden. Niet vanwege de functionaliteit: de gum is vaak heel handig. De reden is dat de pen fragiel is, en het gum-gedeelte wat volledig van zacht plastic is, is al helemaal kwetsbaar.

Van de drie reMarkable-eigenaren die ik ken, hebben twee al een gebroken gum in de tas gevonden. Laat de pen ook niet vallen op de punt want niet alleen dat deel, ook de sensor in de pen voor die punt overleven de val zelden. Je verwacht meer voor de € 130 – of de helft – die je ervoor betaalt.

Met de pen maak je onder andere aantekeningen en dat werkt geweldig. Voor het kleine schrijfwerk is de pen niet geschikt, daarvoor is-ie niet secuur genoeg. Maar voor even een krabbel of markering bij een artikel werkt de reMarkable 2 echt fantastisch. Ik vlieg door mijn teksten heen, heb ik dan eindelijk hét ding van de reMarkable gevonden? Helaas, ook hier loop ik snel tegen de grenzen van de mogelijkheden aan.

Tekst arceren, maar niet selecteren

Wat blijkt: ik kan helemaal niks met mijn aantekeningen. reMarkable maakt er geen samenvatting van en haalt de gearceerde tekst niet uit een document. De output van de reMarkable is simpelweg een document met aantekeningen die er als een plaatjeslaag op staan. De teksten die je zelf in de PDF zet, worden ook niet automatisch omgezet naar tekst.

Sterker nog, ik kan zelfs in de desktop-app van reMarkable geen tekst selecteren. Ook niet de tekst die ik als belangrijk heb gemarkeerd of die ik heb gearceerd. Ik krijg op deze manier met geen mogelijkheid de highlights van een tekst ‘uit’ de reMarkable 2.

Delen van digitale aantekeningen

Iemand stuurt mij een PDF-bestand en vraagt of ik er feedback op wil geven. Dit is de ideale use case voor mijn nieuwe gadget. Ik ga vrolijk markeren en plaats opmerkingen, en hier merk je gelijk weer hoe krachtig het apparaat voor dit doeleinde is.

Ja, het is jammer dat ik niet een aantal van mijn favorieten ‘pennen’, zoals de markeerstift en de balpen, kan toevoegen als favoriet zodat ze nog sneller te selecteren zijn, maar ik vermaak me kostelijk. Als ik klaar ben druk ik op de share now-knop, zoek ik het e-mailadres van de contactpersoon op en hop, het document verschijnt in zijn inbox… denk ik.

Een dag daarna krijg ik een reactie. Of ik maar één pagina van commentaar heb voorzien, want hij heeft maar één pagina ontvangen. reMarkable stuurt niet de PDF, maar de pagina als je op delen klikt. Lekker dan. Bij inspectie blijkt er ook een select all pages-mogelijkheid te zijn. Na wederom een softwareupdate van de reMarkable kan ik all pages zelfs de standaard maken.

Digitaal aantekeningen maken en tekenen

Ik heb nog twee andere ding gezien in de video’s van de reMarkable: aantekeningen maken en tekenen.

Ik besluit het apparaat aan Nienke te geven. Zij heeft van tekenen haar werk gemaakt en ze is groot in de illustraties- en handletteringwereld. “Dit tekent meer als papier dan al het andere wat ik ooit getest heb”, is al snel haar conclusie. Het schrijft ook fijn en de meerdere pennen zijn leuk. Wat ook gaaf is: je handschrift is echt je handschrift, maar dat is voor haar niet nieuw. Dat kun je eigenlijk bij elk apparaat wel instellen.

Als ze begint te tekenen, komt al snel het commentaar. De pen is niet gevoelig genoeg, je moet te hard drukken, eigenlijk is-ie te dun. Ook zijn er te weinig gradaties in de gevoeligheid van de pen. “Dit doet de iPad veel beter”, is haar conclusie.

Ik besluit het apparaat ook nog te geven aan iemand die leeft in Procreate en echt uitgebreid tekent op de iPad. De reactie na twee minuten: te weinig opties, te traag en lang niet volwassen genoeg.

Ik test de reMarkable zelf nog een tijd door te schrijven bij gesprekken. Maar ik kan niet klein genoeg schrijven en loop te vaak te corrigeren, omdat het net niet goed leesbaar is. Ik test ook de optie handschrift-naar-tekstherkenning. Die werkt alleen als ik heel netjes schrijf en in de juiste taal. En in de reMarkable kun je maar één taal selecteren, terwijl ik meestal notities maak in zowel Nederlands als Engels. De tekst kan ik alleen van de reMarkable af halen door die te mailen. Mailen voor dataoverdracht, en dat in deze tijd…

Ik besluit nog even naar de desktop-app te gaan, om te kijken of de omzetten-naar-tekst-functie daar slimmer geïmplementeerd is, maar die feature zit er jammer genoeg niet in.

Scherm delen

Dan heeft de reMarkable nog één leuke feature: screen sharing. Ik kan de reMarkable live koppelen aan de reMarkable-software op mijn computer en het scherm delen. Deze optie kan ik bijvoorbeeld in een videovergadering gebruiken.

De functie werkt out-of-the-box op zowel mijn laptop als mijn desktop niet. Ik moet zoeken in mijn firewall-instellingen en daar helpt de software van de reMarkable je niet bij. In alle maanden dat ik het apparaat gebruik, gebruik ik ‘m één keer om te schetsen en zo een concept uit te leggen aan een collega. Zo (on)bruikbaar is deze functionaliteit voor mij in de praktijk.

Review reMarkable 2: conclusie

De conclusie van deze reMarkable 2 review is heel simpel. Het apparaat is goed in één ding: digitaal aantekeningen maken bij een PDF-document. Het probleem is dat je vervolgens niets kan met die aantekeningen. Dat past niet bij deze moderne wereld. Een apparaat als dit móét meegaan in de cloud-workflow waarin we tegenwoordig leven.

Het is een apparaat voor bestuursleden die nu met papier lopen en hun secretaresse hun aantekeningen op dat papier laten verwerken. Die bestuursleden bestaan – hoop ik – niet meer, want die snappen de wereld van morgen niet, en dat is nogal relevant is voor zo’n functie. De reMarkable 2 zou juist geschikt moeten zijn voor de ondernemer van nu. Een apparaat waarop je van alles kunt lezen, aantekeningen kunt maken en meer. Maar je moet er nogal wat voor doen om ‘m zo te gebruiken.

Ik zou willen dat reMarkable open software en open API’s had gebruikt, zodat de wereld de hardware tot het maximale kon pushen om het apparaat echt waardevol te maken.

De focus zou volgens mij moeten liggen op:

• Boeken en artikelen zo snel en eenvoudig mogelijk op het apparaat zetten
• Digitale notities en aantekeningen maken en zo eenvoudig mogelijk highlights maken
• De aantekeningen op die stukken er zo eenvoudig mogelijk vanaf krijgen

Al het andere is onzin. Je kunt er niet goed op tekenen. Het is – zonder schrikbarend goede handschriftherkenning en een manier om de tekst van het apparaat te krijgen – geen goede vervanger van je notitieboekje. En de schermdeelfunctie is veel te niche op zo’n niche product.

Niet kopen, dat is dus de conclusie?

Nou, dat zou je wel zeggen na alle bovenstaande punten die ik noem. Normaliter komt een apparaat als dit op mijn tech pile te liggen om daar stof te happen. Maar ik gebruik de reMarkable 2 nog steeds elke dag. Ik heb allemaal hacks bedacht om ‘m bruikbaar te maken.

Als je artikelen en boeken erop staan, dan leest – en schrijft – de reMarkable 2 fijner dan elk ander apparaat. En omdat het verder niets doet, werk je steeds in volle focus.

Eigenlijk is het vooral een apparaat dat frustreert. Het heeft een enorme potentie, maar niet de software om die te realiseren. De enige manier waarop dat gaat gebeuren, is door fundamenteel anders te kijken naar de manier waarop je die software ontwikkelt, maar reMarkable maakt nergens kenbaar dat die intentie er is.

Daarnaast komen er concurrenten aan. Op de Onyx boox Nova 3 7.8″ eInk e-reader kun je tekenen en deze tablet kent zelfs een E-Ink-kleurenscherm. En dat scherm kun je – in tegenstelling tot dat van de reMarkable – wel ’s avonds gebruiken, want het heeft backlight. Daarnaast draait het apparaat op Android, wat voor je workflow en integraties een verademing moet zijn. Er is zelfs een aansluiting voor je koptelefoon op het apparaat te vinden (ja, jack en bluetooth). Wil je geen kleurenscherm? Kies dan voor de Onyx boox Note Air 2 die ook een premium feel heeft.

Kijk je naar specs en features? Dan kan de Onyx boox Note Air 2 op nagenoeg alle fronten meer dan de reMarkable 2. reMarkable heeft dus concurrenten met gelijksoortige hardware, maar betere software. Het enige dat die software niet heeft, is het feit dat die niets anders kan en daarmee afleidingsvrij is. Het zegt iets over de staat van de wereld van nu dat dit gebrek aan afleiding de beste reden kan zijn om wél voor de reMarkable 2 te kiezen.